Czy ono musi być tak nieznośne? - czyli o właściwościach rozwojowych dzieci

Okres przedszkolny trwa u dzieci przez około cztery lata (między 3 a 7 rokiem życia). Jest okresem bardzo dużych zmian rozwojowych we wszystkich sferach ruchowej, poznawczej i w sferze uczuć, potrzeb i mechanizmów osobowości.
Właściwości wieku w różnych okresach wieku przedszkolnego

Wiek pytań – u dzieci pojawia się on przed ukończeniem 3 lat. Dzieci mają już sporą wiedzę p otoczeniu, potrzebują ją zatem zrozumieć. Przez cały dzień zasypują nas pytaniami, są one czasami zaskakujące i świadczą o ciekawości świata i potrzebie jego zrozumienia.
Dzieci pytają wielokrotnie o to samo raz, drugi, setny. Czasami myślimy że robią to złośliwie, one po prostu pytają tak długo aż dobre zapamiętają odpowiedzi i dobrze to zrozumieją. Dlatego domagają się wielokrotnego czytania tej samej książeczki, a przy wprowadzaniach mian od razu poprawiają nas. Przechodzą do innej książki jak dobrze opanują i zrozumieją treść tej wielokrotnie czytanej.

Zabawy słowem – dzieci zaczynając około 3 lat edukację przedszkolna posługują się przeciętnie tysiącem słów
(słownik czynny) a rozumieją około trzech tysięcy słów (słownik bierny) kończąc przedszkole rozumieją 7000-8000 słów.
W wieku około 4 lat zaczynają się u dzieci zabawy i fascynacja słowem, a nam dorosłym „puchną uszy” prosimy żeby dzieci przestały. Zabawy polegają na przekręcaniu słów np. kapcie-łapcie-sapcie, na wymyślaniu nowych słów np. zamiast kotek mówią ogonuszek wierciuszek. Dziecko zaśmiewa się, wykrzywia buzię, spieszcza wyrazy, deformuje je na różne sposoby, piszczy krzyczy bawi się głosem i jego emisją.
Inną formą zabawy są próby rymowania .Dziecko siedzi na dywanie bawi się klockami i nagle słyszymy kapcie-sapcie papcie i cały sznurek dziwnych celowo tworzonych słów przez dziecko. Tego typu zabawy pomagają im zrozumieć, że używane przez wszystkich słowa są odpowiednikiem konkretnych elementów rzeczywistości, i zjawisk są czymś umownym.
Najłatwiej przetrzymać ten okres zabawy słowem bawiąc się z wymyślanych słów, wymyślając własne, a w końcu umawiając się że na dziś zabawa jest skończona.

Daj mi ten klocek daj mi w tej chwili – okres narzucania przez dziecko swej woli rodzicom.
Okres ten występuje u wszystkich dzieci w okresie około 4 lat. Dzieci mało samodzielne, wychowane przez nadopiekuńczych rodziców, mają większą szansę na dyrygowanie rodzicami sprawdzanie możliwości wywierania na nich wpływu. Dzieci wychowane prawidłowo z uwzględnieniem ich potrzeb i możliwości także dokonują prób wpływania na dorosłych ale ten okres trwa krótko. Jeżeli dorosły zacznie ulegać presji dziecka to żądania i zakres wywierania wpływu zwiększa się i powoli staje się domowym tyranem, a maluch z zaburzonym poczuciem bezpieczeństwa ponieważ dorośli zatracili w oczach dziecka swoją funkcję obronna i ochronną. Dziecko staje się niespokojne ma wybuchy złości, lęków, płaczu, często histeryzuje odmawia jedzenia. Najlepiej przywrócić szybko właściwe role i ustalić granice wolności dla dziecka. Dobre efekty w tym trudnym okresie odnosi spisany dokument podpisany przez dziecko i rodziców, lub przekształcenie trudnej sytuacji w zabawę.

Nie robię tego nie mam ochoty tego robić – okres demonstrowania swojej woli.
Takie zachowanie bywa w okresie powyżej 5lat. Dziecko czuje się tak dorosłe że próbuje decydować osobie, odmawia świadomie podporządkowania się woli osób dorosłych. Karcenie, tłumaczenie niewiele wtedy pomaga dziecko upiera się i już.

Co można zrobić? Zmienić formę zwracania się z umyj się na formę – tak bardzo jestem zmęczona pomóż mi. Zdarza się że w chwili odmowy spełnienia życzenia potrafią podbiec i uderzyć, krzyczeć dzieci nie uświadamiają sobie że to jest robienie krzywdy bliskiej osobie. Tak jak podbiegają z stłuczonym kolanem i szukają pocieszenia tak samo podbiegają i pokazują złość. Nie wolno sobie pozwolić na takie zachowania. Jeżeli jest to maluch podnieś go na wysokość oczu i powiedz mu stanowczym głosem -Nie Wolno tak robić to boli. Tak postępujemy w wypadku dziecka starszego kończąc wypowiedz- Teraz odejdź ode mnie .Są to etapy uczenia się życia społecznego przez diecie próby ustalania relacji ja i dorosły.
Reakcje dzieci w różnych sytuacjach które nie są aprobowane to płacz, rzucanie się na ziemię. Dzieci mają jeszcze słaby układ nerwowy i dlatego reakcje emocjonalne są tak silne. Maluch wszystko przeżywa i równie mocno reaguje zarówno w sytuacjach trudnych jak i wesołych. Cieszysz i złości samy sobą. Żadne dziecko nie jest w stanie zapanować nad swoimi reakcjami emocjonalnymi i są one silne ale trwają krótko i szybko dzieci przechodzą od płaczu w śmiech.

Opracowała Maria Mikołajewska